Veni, Vidi, ??

Değerli okurlarım, bu yazımda beraberlikle biten son 3 turun kritik anlarını sizlerle paylaşmak istiyorum.

4. Turun açılış hamlesini efsanevi Dünya Şampiyonu Viswanathan Anand yaptı. Şu an Hindistan satrancının durdurulamaz yükselişi ve siyah taşlarla oynayan genç sporcunun buralarda olmasının baş aktörlerinden biri
©Maria Emelianova

4. turda Ding açılışta yine herkesi şaşırtmayı başardı. 1.Af3 d5 2.e3 Af6 3.b3 Ff5 4.Fe2 h6 5.Fa3!? (D)

Varyantı ilk gördüğümde aklıma; Tigran Vartanovich Petrosian ile Mihail Tal arasında 1962 Curacao Adaylar Turnuvasında oynanan maç aklıma geldi. O maçta Petrosian, 5.Fa3 (D) oynamıştı.

Maçın tamamını görmek isteyen okuyucularımız için:

https://www.chessgames.com/perl/chessgame?gid=1106576

Ding’in bu seçeneği daha önce Wesley So, Hans Moke Niemann, Pavel Eljanov gibi ustalar tarafından tercih edildi. Amaç siyah kareli filleri değişmek istiyor. Ancak bu tercihin esas sebebi; Ding, genç rakibini açılıştan bilmediği sulara çekmek istemesiydi.

©Maria Emelianova

5…Abd7 6.0-0 e6 7.Fxf8 Axf8 8.c4 A8d7 9.Ac3

Ding ilk defa süre harcadı yaklaşık olarak bu hamleye 17 dakika harcadı. Aslında Gukesh’in hamlesi bir sürpriz değildi. Çünkü Wesley So ile Anish Giri arasında 2021 yılında oynanan karşılaşmada da bu hamle oynanmıştı. Maçın tamamına ulaşabilmek için:

https://lichess.org/broadcast/meltwater-champions-chess-tour-finals/round-5/urtHIwqf/rsGsVczS

9…Ac3 10.cxd5 exd5 11.b4 c6 (D)

Bu konumda Mega Database 2025’de sadece 3 oyun bulunmaktadır. 2024 Türkiye Satranç 1. Ligi’nde ustalarımız FM Ari Kiremitciyan ile CM Kıvanç Karaoğlan arasındaki karşılaşma bu 3 oyundan biridir.

12.Ad4 Fh7 13.Vb3 Ae5 14.a4 (D)

Ding, azınlık hücumu (minority attack) yapıyor. Satrançtaki doğal planlardan biridir ve beyazın amacı b5, a4, a5 piyon sürüşleriyle rakibin vezir kanadında zayıflıklar yaratmaktır.

14…Kc8

Profilaktif bir hamledir. Tabii ki de buradaki doğal hamle 14…a5 idi. Çünkü azınlık hücumuna karşı oynarken piyonlara hemen saldırmak ve onları durdurmak çok önemlidir.

15.a5 b6 (D)

Gukesh, …c5 oynamak istiyor. Ding, basın toplantısında bu konumdan sonra beraberlik için oynama zamanın geldiğini söylemişti.

16.Af3

Ding, artık konumu zorlamak istemiyor. Eğer kazanmak için zorlamak isteseydi 16.Fa6 Kc7 17.f4 Ag6 18.Kfc1 varyantını oynayabilirdi. Bu konumda objektif olarak eşittir ancak yine de Ding, rakibinin işini zorlaştırabilirdi.

16…Axf3+ 17.Fxf3 d4! (D)

Konumu dengeli tutmak adına çok güzel bir hamle, eğer ki Gukesh, bu hamleyi tercih etmeseydi, Ding d4 sürerek c6 piyonunu yarı açık hatta geride kalmış piyon haline getirebilirdi.

18.Ae2 dxe3 19.dxe3 Fe4

Gukesh de konumu basitleştirmek istiyor.

20.Kfd1 Ve7 21.Fxe4

Ding kazanmak için konumu zorlasaydı, 21.Ag3 Fxf3 gxf3 (D) varyantını tercih edebilirdi. Hem g dikeyi kullanıma açılacaktı hem de f5 karesini kontrol edebilirdi. Tabii ki de piyon yapısı bozulduğu için oyun sonunda bir problem teşkil edebilir ancak dinamik şanslar elde etmek için bazen bu tip yapısal zayıflıklar vermek gerekiyor.

21…Axe4 22.axb6 axb6 23.Ac3 Kfd8 24.Axe4

Sadeleştirmeler devam ediyor.

24…Vxe4 25.h3 c5 26.Kxd8+ Kxd8 27.bxc5 bxc5 28.Kc1 Ve5 29.Vc2 Kd5 (D)

Gukesh, için savunması çok kolay bir oyun sonu oluştu.

30.g3 f5 31.Şg2 Şh7 32.Vc4 Vd6 33.e4 Ke5 34.exf5 Kxf5 35.Ve4 Vd5 36.Vxd5 Kxd5 37.Şf3 Şg6 38.Şe4 Kd4+ 39.Şe3 Kd5 40.Şe4 Kd4+ 41.Şe3 Kd5 42.Şe4 Kd5 ½ - ½

IM Melih Yurtseven’in analizini izlemek için

https://www.youtube.com/watch?v=NMfPQ8p_XeE

5. Tur başlarken © Maria Emelianova

1.e4 e6

Fransız Savunması, bu şampiyonada daha çok görecek gibiyiz.

2.d4 d5 3.exd5 exd5

Gukesh’den ilginç bir açılış tercihi! Kırışmalı Fransız Varyantı, siyahı çok fazla zorlamadığı için genelde eşit bir varyant olarak adlandırılır.

4.Af3 Af6 5.Fd3 c5!? 6.c3 c4 7.Fc2 Fd6 8.Ve2+ Ve7 9.Vxe7+ Şxe7 10.0-0 (D)

Oluşan bu konum Anish Giri’nin chessable sitesi için hazırladığı Fransız Savunması dosyasında vardı ve Giri bu konumun siyahlar için sorunsuz olduğunu söylüyordu.

Gukesh, pratik şanslar elde etmek adına 10.b3 b5 11.bxc4 bxc4 12.0-0 Ke8 13.Aa3 a6 14.Ae5 (D) varyantını tercih edebilirdi. En azından maçta elde ettiği konumdan çok daha iyi şansları olacaktı.

10…Ke8 11.Ke1+

Gukesh, ilk defa 10 dakikaya yakın süre harcadı. Basın toplantısında Gukesh, bu konumu incelediğini ama maç içinde varyantları tam hatırlayamadığını söyledi.

11…Şf8 12.Kxe8+ Şxe8 13.Fg5 Abd7 14.Abd2

Beyazın amacı Ke1+ ve Ae5 oynamaktı.

14…h6

Ding, bu hamle için yaklaşık 30 dakika düşündü ve maçtaki ilk ciddi süresini harcamış oldu.

15.Fh4 Ah5 (D)

Hedef …Af4 idi.

16.Ke1+ Şf8

Bu konum ilk defa 2024 Avrupa Bireysel Şampiyonasında V. Damjanovic ile J. Kramer maçında oluştu. Damjanovic maçta 17.Af1 oynamıştı. Fikri ise Ae3 gelmekti.

Maçı merak eden okuyucularımız için:

https://lichess.org/broadcast/european-individual-chess-championship-2024--boards-65/round-10/fgUlMl0j/8DGsygNa

17.g4 (D)

İlk oyunda olduğu gibi Gukesh’den yine konumu karıştırmak isteyen bir tercih. Açıkçası bu tip hamlelerin hesaplamalardan ziyade psikolojik olduğuna inanıyorum. Gukesh, Ding’i bir kaosa sürüklemek istiyor ki aslında 3. maçta bunu yaparak skoru eşitlemeyi başarmıştı.

17…Af4 18.Fg3 Ab6

Ding, sorunlarını en basit şekilde çözmek istedi.

© Eng Chin An

19.g5

Gukesh’den riskli bir karar, dinamizm adına verilen yapısal zayıflık, uzun vadede başına dert olabilirdi ancak tahtada bundan daha iyi bir hamle bulmakta oldukça güç. Çünkü 19.Ae5 Fxe5 20.Kxe5 Ad3 21.Fxd3 cxd3 22.f3 Ac4 23.Axc4 dxc4 24.Şf2 b6 25.b3 Fb7 26.bxc4 Fa6 (D) varyantından sonra konum 2 sonuçlu olurdu. Ya Ding kazanacak ya da berabere bitecek.

19…hxg5 20.Axg5 Fd7 21.Agf3 Ke8 22.Ae5 Fxe5 23.dxe5?

Gukesh, süre baskısı kurmak adına çok hızlı oynadı. Maç boyunca yaptığı en büyük hata, yine de Ding için bunu hatayı sonuca dönüştürmek o kadar da kolay değildi.

Gukesh için doğru devam yolu ise 23.Kxe5 Ae2+ 24.Şf1 Ac1 25.Kxe8+ Şxe8 26.Ff4 Axa2 27.Şe1 Ac1 28.Axc4 dxc4 29.Fxc4 (D) varyantı olacaktı. Bilgisayar analizleri her ne kadar bu konumu eşit olarak değerlendirse de fil çifti her zaman iyi şanslar verecektir.

23…Ad3! 24.Fxd3 cxd3 25.f3 Ac4 26.Axc4 dxc4 27.Ke4 Fc6?!

Son şampiyondan ciddi hata, kazancı zorlayacak hamle ise 27…Fe6 idi. Hem c dikeyi kullanıma açık bırakıyor hem de c4 piyonunu koruyor. Konumu daha iyi anlayabilmek adına örnek bir varyant vermek istiyorum. 28.Kd4 Kc8 29.Şf2 Kc5 (D) artık vezir kanadı tamamen siyahın elinde ve konum yavaş yavaş kazanca dönüşecek.

28.Kd4

Gukesh, çok dikkatli. Çünkü 28.Kxc4?? Kd8 -+kendisi için tamamen kayıp olurdu.

28…Fxf3 29.Şf2 Fc6 30.Kxc4 Kd8 31.Kd4 Kxd4 32.cxd4 Fd5 33.b3 Şe7 34.Şe3 Şe6 35.Şxd3 g6 36.Şc3 a6 37.Şd3 Şf5 38.Şe3 Şe6 39.Şd3 Şf5 40.Şe3 Şe6 ½- ½

IM Melih Yurtseven’in analizini izlemek için

https://www.youtube.com/watch?v=R7X-vHKnuKY&t=457s

6. Tur başlarken © Eng Chin An

1.d4 Af6 2.Ff4

Ding yine sürpriz bir açılışla başladı. London Sistem son zamanlarda ciddi anlamda incelenmiş bir açılış fakat Ding daha önce 2 defa oynamıştı.

2…d5 3.e3 e6 4.Af3 c5 5.c3 Fd6 6.Fb5+

Carlsen, benzer varyantı 2023 yılında Ding’e karşı beyaz taşlarla oynamıştı. Sanırsam Ding’e güzel fikirler verdi.

6…Ac6 7.Fxc6+ bxc6 8.Fxd6 Vxd6 9.Va4 0-0 10.Va3

Carlsen sözünü ettiğim maçta 10.0-0 atarak devam etmişti. Maçın tamamını incelemek isterseniz:

https://lichess.org/broadcast/tata-steel-masters-2023/round-3/uOEBLj7v/jeZk9Gqu

10…Ae4

c5 açmazını tamamen ortadan kaldırıyor. Meraklı okurlarımız için 10…a5 çok ilginç bir seçenek.

11.Afd2

En çok oynanan hamle, diğer bir seçenek 11.Abd2 hamlesiydi. Özellikle bu hamleyi London Sistemin en kuvvetli temsilcilerinden Gata Kamsky tercih etti.11…cxd4 12.Vxd6 Axd6 13.cxd4 Fa6 varyantından sonra siyahın hiçbir problemi bulunmamakta.

11…e5! (D)

En iyi seçenek!

12.Axe4 dxe4 13.Vxc5 Vg6 14.Ad2 Vxg2 15.0-0-0 Vxf2 (D)

Buraya kadar taraflar oldukça hızlı oynadılar. Levon Aronian ile Leiner Dominguez arasında 2022 yılında Saint Louis rapid turnuvada oynanan oyunda bu konuma ulaştık.

Maçı incelemek isteyen okurlarımız için:

https://lichess.org/broadcast/saint-louis-rapid--blitz--grand-chess-tour-2022/rapid-day-3-rounds-7-9/OVC6zvbi/N6fOdoej

16.dxe5 Kb8 17.Ac4 Fe6 18.Kd2 Vf3 19.Ke1 Fxc4

Bu değişim gerekli miydi emin değilim.

© Eng Chin An

20.Vxc4 Vf5 21.Vxc6 (D)

Ding’in açılış hazırlığı burada bitti. Çünkü bu hamleye yaklaşık olarak 43 dakika düşündü.

21…Vxe5 22.Vd5 Ve7!

Gukesh, oldukça dikkatli. 22…Vxd5? 23.Kxd5 f5 24.b4 beyazın konumu oldukça iyidir, çünkü c geçeri tehlikeli olacak.

23.Vd6 Vg5 24.Vd5 Ve7 25.Vd6 Vg5 26.Vd5 Vh4

Genç yıldız beraberliği bozuyor. Hamlenin değerlendirmesinden ziyade Gukesh’in karşılaşmaya bakışı çok etkileyici. Eğer Kasparov’un rekorunu kırmak istiyorsa, Gukesh bu şekilde istekli oynamalı.

27.Ked1 g6 28.Ve5

Bu hamleyi gördüğüm an Ding’in bu oyunu kazanmayacağını anladım. Çünkü üstünlüğünü artırmak için 28.c4 (D) oynamalı ve geçer piyonunu hareketlendirmeliydi.

28…Kbe8 29.Vg3

Pratik açıdan vezirleri oyunda tutmak Ding için daha iyi olacaktı. 29.Va5 veya 29.Vc5 tercih edilebilirdi.

29…Vh5 30.Vf4 Va5 31.a3 Vb5 32.Kd4 Ve2 33.K1d2 Vf3 34.Şc2?

Artık avantaj kalmadı. Üstünlüğü devam ettirebilmek adına 34.Vg5 Vh1+ 35.Şc2 Kb8 36.Kb4 Kbe8 37.a4 (D) varyantı yeterli olacaktı.

34…Vxf4 35.exf4 f5 36.h4 e3 37.Ke2 Ke7 38.Şd3 Kfe8 39.h5 gxh5 40.Kd5 h4 41.Kxf5 Kd7+ 42.Şc2 Şc7 43.Kg2+ Şh8 44.Ke2 Şg7 45.Kg2+ Şh8 46.Ke2 Şg7 ½ - ½

IM Melih Yurtseven’in analizini izlemek için

https://www.youtube.com/watch?v=nPIToKhW9yM

Yazar: Baran DEMİR

Dünya Şampiyonası Son 3 Turun Özeti : Veni, Vidi, ??

Son Haberler

2025 FIDE Dünya Kupası Hindistan’ın Goa Eyaleti’nde Başladı!

Avrupa Satranç Kulüpleri Kupası Sona Erdi!

Avrupa Satranç Kulüpleri Kupası Başladı